روز چهارشنبه به یکباره از سوی برخی از خبرگزاریها اعلام شد که دولت قرار است با سهمیه بندی بنزین قیمت این حامل انرژی را به حد واقعی خود نزدیک کند. بعد از گرانیهای دلار و اقلام مصرفی مردم و خصوصا خودرو انتظار میرفت که دولت اقدام به گران کردن بنزین کند. از سوی دیگر اردیبهشتماه زمانی برای افزایش سالانه قیمتها براساس تورم سالیانه است.
با این خبر به یکبار صفهای طویلی پشت سر پمپ بنزینهای سراسر کشور ایجاد شد. مردمی که سعی داشتند چند لیتر جلوتر باشند به پمپ بنزینها هجوم بردند و باک ماشین خود را پر کردند اما همین موضوع سبب اخلال در رفت آمد و نظم شهری شد. اما این واقعه نشاندهنده نوعی نگرانی روانی در جامعه درخصوص وضعیت اقتصادی کشور است.
گرانی مبحثی است که حالا مردم را بسیار نگران کرده است. موضوع یورش مردم به پمپ بنزینها خود نشاندهنده سطح نگرانی افکارعمومی نسبت به گران شدن این حامل انرژی است. البته مانند دلار بنزین هم از جمله کالاهایی است که اثر مستقیمی بر افزایش قیمت سایر کالاها دارد. حملونقل گرانتر قطعا سبب خواهد شد تا قیمت اجناس هم افزایش یابد اما سوال اساسی اینجاست که مردم، بازار و اقتصاد کشور چه میزان مهیای چنین افزایش قیمتی هستند.
متاسفانه از سال گذشته مردم در کالاهای مختلف با دلیل و بیدلیل شاهد افزایش سرسامآور بودند. افزایش قیمتی که بخشی از آن به تحریم باز میگردد اما بخش اعظم آن به اعتقاد اغلب کارشناسان به عدم مدیریت صحیح بازار اقتصادی کشور باز میگردد. قصه گرانی پیاز یکی از همین موارد است. عدم مدیریت و تنظیم درست بازار سبب گرانی نجومی پیاز شد. صادرات پیاز قیمت آنرا را مانند طلا افزایش داد و بعد از اینکه بازار از پیاز خالی شد، دولت صادرات آن را منع کرد تا بازار به قیمت سابق خود باز گردد اما هنوز چنین اتفاقی نیفتاده است. در واقع افزایش قیمت در هر کالایی بعید است که با کاهش آن همراه شود و قیمتها در رقمهای بالا تثبیت میشود.
رئیسجمهور همواره در سخنرانیهای خود بیان میکند که با اینکه کشور دچار تورم شده است اما ما دچار ابر تورم
از گزینههای گرانی همچون گرانی افسار گسیخته سال گذشته، گرانی فصلی امسال بگذریم به گرانی ماه مبارک رمضان میرسیم. در این شرایط برخی از اقلامی که در این ماه مبارک مصرف بیشتری از جمله خرما به سمت گرانی پیش رفتهاند. از سوی دیگر حتی اقلامی مانند ماکارونی هم حالا سعی میکنند از دیگر کالاهای مصرفی مردم عقب نماند و گران شوند.
حالا در این شرایطی که به طور همهجانبه به انحای و بهانههای مختلف کشور دچار موجهای گرانی شده است، دولت در اقدامی سعی میکند که بنزین را گران کند. در واقع دولت با گرانی این حامل انرژی بر آتش شعلهور گرانی بنزین دیگری میریزد و مردم نیز حق دارند که نگران باشند.
دولت با عدم نظارت و تنظیم صحیح بازار سبب تثبیت افزایش قیمت اقلام مختلف شد. حالا با این شرایط که گرانی به مردم تحمیل شده است ایا برای چندمینبار مردم توانایی متحمل شدن گرانی همهجانبه دیگر مانند بازار آشفته دلار در سال گذشته را دارند؟
واقعیت این است که کسب و کارها هم در این دریای متلاطم با ترس و لرز به کار خود ادامه میدهند و دولت بایستی برای ثبات اقتصادی هم فکری بکند اما با مطرح کردن موضوع گرانی بنزین که از سال قبل سوهان روح و اسباب ناراحتی مردم و تولیدکنندگان شده است، این بازار روی آرامش به خود ندیده است. درواقع مردم دچار یک مدیریت استرسی شدهاند که با این شیوه دولت متاسفانه پایان نمیپذیرد. موجهای مختلف گرانی مردم را دچار مشکل کرده است اما دولت ظاهرا مصمم به ایجاد استرس و موج بیشتر گرانی برای زیر رو کردن بازار است.
از سوی دیگر اگر بنزین به هر دلیل اقتصادی و یا ضرورتهای اقتصادی باید گران شود، نکته مهم این است که با توجه به گرانیهای که در کالاهای دیگر ایجاد شده، دولت چگونه میخواهد تاثیر افزایش قیمت بنزین سبب گرانتر شدن دیگر کالاها نشود؟ در واقع این موضوع سبب شده که گران شدن بنزین آنهم با تدبیر سهمیهبندی سبب نگرانی مردم باشد.
به معنای دیگر آنچه مردم را نگران تر از قیمت بنزین میکند، تجربه قبلی آنها در اینباره است که با گران شدن بنزین قیمت دیگر کالاها نیز افزایش خواهد یافت. به همین دلیل این سوال پیش میآید که دولت درباره این نگرانی چه پاسخ قانعکننده و آرامشبخشی دارد؟ اعلان خبر سهمیهبندی بنزین نشان داد که دولت چندان نیز درباره رفع نگرانی مردم برنامهای ندارد.
نویسنده: امیرحمزه نژاد